ซามูเอล จอห์นสัน รู้จักกันในชื่อ
ดร. จอห์นสัน (
อังกฤษ: Samuel Johnson) (
18 กันยายน พ.ศ. 2252 -
13 ธันวาคม พ.ศ. 2327 เป็นนัก
พจนานุกรม นักวิจารณ์และ
กวี เกิดที่เมือง
ลิชฟิลด์ สแตฟอร์ดไชร์ ตอนกลางของประเทศ
อังกฤษ เป็นบุตรชายของเจ้าของร้านขายหนังสือ เข้ารับการศึกษาที่มหาวิทยาลัยลิชฟิลด์และ
ออกซฟอร์ดแต่ลาออกก่อนได้รับปริญญาเพื่อมาเป็นครู ในปี พ.ศ. 2280 จอห์นสันย้ายไปอยู่ที่กรุง
ลอนดอนทำงานเป็น
นักหนังสือพิมพ์ หลังจากปี พ.ศ. 2290 ไปอีก 8 ปี จอห์นสันได้เขียนงานพจนานุกรม “พจนานุกรมภาษาอังกฤษ” (Dictionary of English Language) ซึ่งมีนิยามคำศัพท์มากถึง 40,000 คำโดยมีตัวอย่างประกอบการใช้คำด้วยพร้อมข้อความอ้างอิงต่างๆ มากกว่า 100,000 รายการ พจนานุกรมของจอห์นสันกลายเป็นพจนานุกรมภาษาอังกฤษมาตรฐานที่ใช้กันยาวนานจนกระทั่งมีการตีพิมพ์พจนานุกรมใหม่ คือ Oxford English Dictionary ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2427
[1]ในปี พ.ศ. 2302 จอห์นสันได้ออก
วารสารเชิง
จริยธรรมที่โด่งดังชื่อ “เดอะแรมเบลอร์” (The Rambler) และในปี พ.ศ. 2311 เขียนงาน
ร้อยแก้วเกี่ยวกับ
อบิสซิเนียเรื่อง “ราสเซลลาส์” (Rassellas) ต่อมาในปี พ.ศ. 2314 จอห์นสันได้รับเบี้ยยังชีพจากราชสำนักทำให้เขาสามารถเข้าสู่แวดวงของสมาคมบรรณโลกและกลายเป็นบุคคลสำคัญในสังคม โดยเฉพาะสมาคมนัก
อักษรศาสตร์ที่เขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2307 ในปีถัดมา จอห์นสันเริ่มตีพิมพ์งานชุด
เช็คสเปียร์ ปี พ.ศ. 2315 ได้เริ่มงานออกหนังสือเล่มเล็กเกี่ยวกับการเมือง พ.ศ. 2315 ได้ออกเดินทางกับเจมส์ บอสเวลล์ไปทัศนาจรสก็อตแลนด์และกลับมาเริ่มเขียนหนังสือเรื่อง “ชีวิตของกวี” (Lives of the Poets) ระหว่าง พ.ศ. 2322-24)ชื่อเสียงของจอนห์สันในด้านความเป็น
นักสนทนาในยุคนั้นได้บดบังชื่อเสียงในความสามารถด้านอักษรศาสตร์ของเขาเองเกือบหมดสิ้น หากไม่มี
เจมส์ บอสเวลล์ นักเขียนชาวสก็อตผู้เป็นเพื่อนสนิทเป็นผู้เปิดเผยผลงานในสมาคมนักอักษรศาสตร์ของเขาในหนังสือชีวประวัติ "Life of Samuel Johnson" ซึ่งตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2324 ก็คงไม่มีใครทราบถึงความสามารถที่แท้จริงของเขา
ซามูเอล จอนห์สัน มีชีวิตอยู่ระหว่างรัชสมัยของ
พระเจ้าอยู่หัวท้ายสระสมัย
กรุงศรีอยุธยาและรัชสมัยของ
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกในยุค
รัตนโกสินทร์ตอนต้น